ย้อนวันวาน “ปฏิทิน มสธ.” คว้ารางวัลเกียรติยศ “สุริยศศิธร” เวทีการประกวดปฏิทินระดับชาติ

เทศกาลปีใหม่ในทุกๆ ปี ถือเป็นช่วงเวลาแห่งความสุข ทั้งการประดับตกแต่งสถานที่ การจัดงานเลี้ยงเฉลิมฉลองการประกอบพิธีกรรมทางศาสนา และการกราบขอพรจากญาติผู้ใหญ่ เพื่อเสริมความเป็นสิริมงคลในการเริ่มต้นปีใหม่ รวมถึงมีการมอบของขวัญและส่งคำอวยพรให้แก่กัน สำหรับ “ปฏิทิน” เป็นอีกหนึ่งสิ่งพิมพ์ที่นิยมมอบให้เป็นของที่ระลึกในช่วงเทศกาลปีใหม่ ซึ่งนอกเหนือจากการทำหน้าที่บอกเวลาวัน เดือน ปี หลายหน่วยงานยังได้มีการออกแบบปฏิทินอย่างงดงามและสร้างสรรค์ เพื่อให้เกิดประโยชน์ มีความสะดวกต่อการใช้งาน และยังเป็นสื่อที่ช่วยประชาสัมพันธ์เสริมภาพลักษณ์ให้แก่หน่วยงาน รวมถึงเป็นสื่อให้ความรู้ในด้านต่างๆ ด้วย

กำเนิดปฏิทินไทย

“ปฏิทิน” ความหมายตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 หมายถึง “แบบสำหรับดูวัน เดือน ปี” สำหรับประเทศไทยได้มีการพิมพ์ปฏิทินเป็นครั้งแรก เมื่อวันที่ 14 มกราคม 2385 ในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 โดยหมอบรัดเลย์นักสอนศาสนา ตามหลักฐานบันทึกจาก ไมโครฟิล์ม หนังสือบางกอกคาเลนดาร์ ปี ค.ศ. 1870 (พ.ศ. 2413) หน้า 5 ในหอสมุดแห่งชาติ ซึ่งหมอบรัดเลย์ ได้เขียนไว้ว่า “14 First Calendar print in B. 1842”

สุริยศศิธร รางวัลปฏิทินดีเด่น ยกระดับมาตรฐานปฏิทินไทย

รางวัลสุริยศศิธร เป็นรางวัลการประกวดปฏิทินดีเด่น จัดโดยสมาคมนักประชาสัมพันธ์แห่งประเทศไทย ซึ่งได้จัดการประกวดมายาวนานกว่า 40 ปี ตั้งแต่ปี 2524 วัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมให้เกิดการผลิตปฏิทินที่มีคุณค่าต่อประชาชนและสังคม เป็นการยกระดับมาตรฐานการผลิตปฏิทินให้สูงขึ้น และเพื่อส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม ขนมธรรมเนียมประเพณี อันเป็นเอกลักษณ์ของชาติ สำหรับการตัดสินได้รับเกียรติจากคณะกรรมการกลั่นกรองและคณะกรรมการตัดสินจากผู้ทรงคุณวุฒิหลายหลายสาขา ทั้งนักวิชาการด้านศิลปะ บุคคลในวิชาชีพการประชาสัมพันธ์และโฆษณา คณะกรรมการเอกลักษณ์ของชาติ และสื่อมวลชน

การประกวดจะแบ่งปฏิทินเป็น 3 ชนิด ได้แก่ ปฏิทินตั้งโต๊ะ ปฏิทินแขวน และปฏิทินสมุดบันทึก สำหรับประเภทการประกวดเป็น 4 ประเภท คือ 1) ประเภทเทิดพระเกียรติสถาบันพระมหากษัตริย์ 2) ประเภทส่งเสริมเอกลักษณ์และศิลปวัฒนธรรมของชาติ 3) ประเภทจรรโลงสังคมและสภาวะแวดล้อมในปัจจุบัน และ 4) ประเภททั่วไป โดยแต่ละชนิดแต่ละประเภทปฏิทิน มีรางวัล 2 ระดับ รวม 3 รางวัล คือ รางวัลปฏิทินดีเด่นชนะเลิศ รางวัลปฏิทินดีเด่นรองชนะเลิศ และรางวัลพิเศษสำหรับผลงานปฏิทินที่สร้างสรรค์และออกแบบดีเด่น (Graphic Design) 1 รางวัล

ปี 2527 มสธ. คว้ารางวัล “สุริยศศิธร” เป็นครั้งแรก

มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ผลิตปฏิทินเป็นประจำทุกปี เพื่อมอบเป็นของที่ระลึกเนื่องในโอกาสเทศกาลปีใหม่ และได้ส่งผลงานเข้าประกวดปฏิทินดีเด่น “รางวัลสุริยศศิธร” อย่างต่อเนื่อง ซึ่งด้วยการออกแบบเนื้อหาอย่างสร้างสรรค์ ผสมผสานความปราณีตงดงามด้านศิลปะ และด้วยการผลิตที่มีคุณภาพด้านการใช้ประโยชน์ ทำให้มหาวิทยาลัยได้รับรางวัลปฏิทินดีเด่น “สุริยศศิธร” เป็นครั้งแรกเมื่อปี 2527 ชนิดปฏิทินชนิดแขวนดีเด่น ประเภทจรรโลงสังคมและสภาวะแวดล้อมในปัจจุบัน ภายใต้แนวคิดการนำอัตลักษณ์ของมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ซึ่งเป็นมหาวิทยาลัยเปิดในระบบการสอนทางไกล มาร้อยเรียงเรื่องราวกับประวัติความเป็นมาของมหาวิทยาลัย และนำคำขวัญมหาวิทยาลัยมาจัดทำเป็นปฏิทิน เพื่อสื่อถึงการจรรโลงสังคมให้มีการพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

สูจิบัตรพิธีมอบรางวัลปฏิทินดีเด่น ประจำปี 2527 ของสมาคมนักประชาสัมพันธ์แห่งประเทศไทย วันศุกร์ที่ 17 กุมภาพันธ์ 2527 ณ ห้องประชุมกรมประชาสัมพันธ์

หลังจากนั้น มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ยังคงได้รับรางวัลปฏิทินดีเด่น “สุริยศศิธร” อย่างต่อเนื่อง รวมทั้งสิ้น 12 รางวัล ได้แก่

• ปี 2527 รางวัลชนะเลิศปฏิทินดีเด่น ชนิดแขวน ประเภทจรรโลงสังคมและสภาวะแวดล้อมในปัจจุบัน
• ปี 2528 รางวัลชมเชยปฏิทินดีเด่น ชนิดแขวน ประเภทจรรโลงสังคมและสภาวะแวดล้อมในปัจจุบัน
• ปี 2533 รางวัลรองชนะเลิศปฏิทินดีเด่น ชนิดแขวน ประเภทเทิดพระเกียรติสถาบันพระมหากษัตริย์
• ปี 2537 รางวัลรองชนะเลิศปฏิทินดีเด่น ชนิดแขวน ประเภทเทิดพระเกียรติสถาบันพระมหากษัตริย์
• ปี 2545 รางวัลรองชนะเลิศปฏิทินดีเด่น ชนิดตั้งโต๊ะ ประเภทส่งเสริมเอกลักษณ์และศิลปวัฒนธรรมของชาติ
• ปี 2546 รางวัลรองชนะเลิศปฏิทินดีเด่น ชนิดสมุดบันทึก ประเภทจรรโลงสังคมและสภาวะแวดล้อมในปัจจุบัน
• ปี 2547 รางวัลชนะเลิศปฏิทินดีเด่น ชนิดตั้งโต๊ะ ประเภททั่วไป ชุด “ของดีเมืองอุดร”

• ปี 2553 รางวัลชนะเลิศปฏิทินดีเด่น ชนิดตั้งโต๊ะ ประเภทเทิดพระเกียรติสถาบันพระมหากษัตริย์ ชุด “60 ปี วันราชาภิเษกสมรส”
• ปี 2554 รางวัลชนะเลิศปฏิทินดีเด่น ชนิดสมุดบันทึก ประเภทเทิดพระเกียรติสถาบันพระมหากษัตริย์ ชุด “70 ปี ความรักของพระปกเกล้า”
• ปี 2556 รางวัลชนะเลิศปฏิทินดีเด่น ชนิดตั้งโต๊ะ ประเภทเทิดพระเกียรติสถาบันพระมหากษัตริย์ ชุด “120 ปี บารมีพระปกเกล้า”
• ปี 2558 รางวัลรองชนะเลิศปฏิทินดีเด่น ชนิดตั้งโต๊ะ ประเภทเทิดพระเกียรติสถาบันพระมหากษัตริย์ ชุด “60 พรรษา เทพรัตนราชปราชญ์ศึกษา”

ล่าสุด ปี 2559 ได้รับรางวัลสุริยศศิธร เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ 2559 ณ อาคารหอประชุม กรมประชาสัมพันธ์ “รางวัลรองชนะเลิศปฎิทินดีเด่น ปฏิทินชนิดตั้งโต๊ะ” ประเภทเทิดพระเกียรติสถาบันพระมหากษัตริย์ ชุด “70 ปี ครองไผท ครองหัวใจประชาชน” เป็นการรวบรวมพระราชประวัติ และพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 ที่เกี่ยวข้องกับ 12 สาขาวิชาของมหาวิทยาลัย โดยใช้ภาพวาดพระฉายาลักษณ์ และภาพวาดพระราชกรณียกิจในด้านต่างๆ  

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม:

หน่วยจดหมายเหตุมหาวิทยาลัย ฝ่ายบริการสนเทศ
02-504-7467-68
libinfoservice@stou.ac.th