สถานการณ์โควิด 19 ได้กลับมาระบาดอีกครั้งอย่างหนักในประเทศไทย ตั้งแต่ช่วงกลางเดือนธันวาคม 2563 เป็นต้นมา ถึงปัจจุบันที่ยังคงมียอดผู้ติดเชื้ออย่างต่อเนื่อง และแน่นอนว่าเชื้อคงจะยังไม่หมดไปจากประเทศไทยภายในเร็วๆ นี้ ดังนั้น เราจะใช้ชีวิตอย่างไรให้ปลอดภัย ห่างไกลจากการติดโรค โดยเฉพาะพวกเราชาวห้องสมุด ไม่ว่าจะเป็นผู้ใช้บริการหรือผู้ให้บริการเอง ว่าควรจะทำอย่างไร เพื่อไม่ให้เกิดอุปสรรคในการเรียนรู้และในการให้บริการ [อ่านต่อ..]
การประยุกต์แนวคิดการเรียนรู้แบบลงมือปฏิบัติ (Active Learning) หมายถึงการละทิ้งภาพของห้องเรียนเดิมๆ แล้วพัฒนาพื้นที่การเรียนรู้แบบใหม่ขึ้นมา เป็นพื้นที่ซึ่งมีความยืดหยุ่น มีการปรับตัวอย่างฉับไว และรู้จักนำเทคโนโลยีมาใช้ เพื่อขยายเงื่อนไขการเรียนรู้ให้แก่ผู้เรียนแต่ละคน มีงานวิจัยระบุว่า นักการศึกษาในปัจจุบันล้วนต้องการพัฒนาผู้เรียนด้วยการสร้างประสบการณ์และสนับสนุนให้พวกเขามีโอกาสลงมือปฏิบัติ เนื่องจากเป็นการเตรียมความพร้อมที่ดีที่สุดสำหรับการเผชิญโลกความเป็นจริงในวันข้างหน้า ในหนังสือ Get Active: Reimagining Learning Spaces [อ่านต่อ..]
จากสถานการณ์โรคโควิดในปัจจุบันที่ยังเกิดการแพร่ระบาดอย่างหนักหน่วงทั่วโลก ทำให้เกิดการคาดการณ์ว่าโรคนี้ยังคงอยู่กับประชากรโลกอีกยาวนาน 1-2 ปี จนกว่าจะมีการผลิตวัคซีนเพื่อใช้ป้องกันโรคและมีการฉีดให้แก่ประชากรจำนวนหนึ่งที่มากพอจะช่วยลดปริมาณจำนวนผู้ติดเชื้อได้ ดังนั้น ห้องสมุดซึ่งเป็นสถานที่ที่มีผู้เข้าใช้บริการมากมาย เป็นแหล่งเสี่ยงในการแพร่เชื้อโรคอีกแห่งหนึ่ง ยังคงจะต้องดำเนินงานภายใต้ New normal ต่อไป ซึ่งวิธีการต่างๆ เหล่านี้ เป็นวิธีการดำเนินงานที่ห้องสมุดของมหาวิทยาลัยในประเทศไทยได้ดำเนินการอยู่ และยังคงจะดำเนินการต่อไปอีกระยะเลยทีเดียว [อ่านต่อ..]
ห้องสมุดบูติก (Boutique Library) เป็นหนึ่งในความเคลื่อนไหวที่นำไปสู่การปฏิวัติวงการห้องสมุด โดยได้แรงบันดาลใจมาจาก ‘โรงแรมบูติก’ (Boutique Hotel) ในอุตสาหกรรมโรงแรม ที่เน้นการสร้างจุดขายที่แตกต่างกัน ตั้งแต่การออกแบบตกแต่ง [อ่านต่อ..]
การแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 ส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตทุกสาขาอาชีพตลอดจนกิจกรรมต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นพิพิธภัณฑ์หรือสถานที่ถ่ายทอดความรู้ต่าง ๆ อย่างร้านหนังสือหรือห้องสมุดก็ได้รับผลกระทบเช่นกัน ซึ่งผู้คนให้ความสำคัญกับการเดินทางไปยังสถานที่เหล่านี้น้อยลง และหันมาสนใจรับข้อมูลผ่านระบบออนไลน์มากขึ้น ดังนั้น นครเซี่ยงไฮ้จึงได้ปรับตัวใหม่โดยการเปิด “ห้องสมุดออนไลน์” ภายหลังสถานการณ์แพร่ระบาดไวรัสฯ คลี่คลายลงแล้ว เมื่อวันที่ 23 เม.ย. 2563 [อ่านต่อ..]
เมื่อวันที่ 26 พฤษภาคม 2563 ผู้เขียนได้เข้าร่วมรับฟังการเสวนาออนไลน์ เรื่อง ความท้าทายในการออกแบบห้องสมุดสำหรับ Social distancing จัดโดยสำนักหอสมุด ม.เกษตรศาสตร์ โดย รศ.ดร. สิงห์ อินทรชูโต หัวหน้าศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบเพื่อสิ่งแวดล้อม [อ่านต่อ..]
การเติบโตของเว็บไซต์และแหล่งความรู้ออนไลน์ต่างๆ กระตุ้นให้ห้องสมุดต้องปรับตัวตามสถานการณ์และพยายามคิดหาวิธีใหม่ๆ เพื่อตอบสนองความต้องการของผู้อ่านได้มากขึ้น ห้าตัวอย่างของการปรับปรุงห้องสมุดที่ประสบความสำเร็จอย่างมากในสหรัฐฯ 1.ห้องสมุดไร้หนังสือ หลังจากที่เคาน์ตีเบซาร์ในรัฐเทกซัสประกาศว่าจะสร้างห้องสมุดแห่งใหม่ที่ไม่มีหนังสือเลยซักเล่ม ก็เกิดกระแสฮือฮาจากผู้ที่รู้ข่าวตามมามากมาย จริงๆ แล้วคำพูดดังกล่าวอาจดูจะเกินจริงไปสักนิด เพราะห้องสมุดที่จะสร้างใหม่แห่งนี้เป็นห้องสมุดที่จะมีเครื่องอ่านหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ติดตั้งอยู่แทนที่หนังสือกระดาษทั่วไปเท่านั้น เพื่อให้ทันกับยุคสมัยและง่ายต่อการบำรุงรักษามากขึ้น โดยสมาชิกทุกคนจะสามารถเข้ามาหาความรู้ผ่านอุปกรณ์เหล่านี้ได้ไม่ต่างจากหนังสือกระดาษ 2.เปลี่ยนห้องสมุดให้กลายเป็นโรงเรียน ห้องสมุดสาธารณะบรูกลินในนิวยอร์กได้เปลี่ยนพื้นที่ส่วนหนึ่งของห้องสมุดให้กลายเป็นพื้นที่ของการเรียนรู้อย่างรอบด้านมากขึ้น พวกเขาย้ายหนังสือกระดาษจำนวนหนึ่งออกไป แล้วปรับปรุงสถานที่ [อ่านต่อ..]
การแพร่ระบาดของไวรัส COVID-19 ส่งผลกระทบต่อชีวิตความเป็นอยู่ของคนโลกเป็นอย่างมาก ห้องสมุด เป็นสถานให้บริการความรู้ของบุคลากรและประชาชนในชุมชนรอบข้างต้องประกาศปิดให้บริการพื้นที่ทางกายภาพสำหรับการให้บริการนั่งอ่านเพื่อศึกษาค้นคว้า และขยายบริการให้อยู่ในรูปออนไลน์เพิ่มมากขึ้นและปรับรูปแบบ/ช่องทางการสื่อสารระหว่างหัองสมุดกับผู้ใช้บริการ ฯลฯ ห้องสมุด มสธ. เป็นอีกสถานที่หนึ่งที่ได้ดำเนินการดังกล่าวเช่นกัน แต่ก็ได้รับการร้องขอจากผู้ใช้บริการว่าต้องการให้มีการบริการยืม-คืนทรัพยากรสารสนเทศ เพื่อนำไปใช้ในการศึกษาค้นคว้า การผลิตสื่อการเรียนการสอน การวิจัย ฯลฯ แต่สิ่งหนึ่งที่ไม่ควรมองข้ามคือการทำอย่างไรไม่ให้หนังสือ/ทรัพยากรสารสนเทศของห้องสมุดตกเป็นจำเลยในการแพร่เชื้อไวรัส [อ่านต่อ..]
อดีตที่เพิ่งผ่านพ้นเปลี่ยนแปลงห้องสมุดของเราอย่างใหญ่หลวง มโนทัศน์เรื่องห้องสมุดดิจิทัลเริ่มกลายเป็นจริง เดิมทีเป้าหมายและพันธกิจของห้องสมุดอ่อนแรงและโรยรา ความเชื่อมั่นเก่าๆ ที่มีต่อเป้าหมายมิได้สอดคล้องกับปัจจุบันอีกต่อไป นับประสาอะไรกับอนาคต ดังที่นักอนาคตศาสตร์ ชื่อดัง มาร์แชล แมคลูฮาน (Marshall McLuhan) กล่าวไว้ ครั้งหนึ่งว่า “สมมติฐานส่วนใหญ่ของเราดำรงอยู่นานกว่า ความไร้ประโยชน์ของมันเสียอีก [อ่านต่อ..]
ห้องสมุดและร้านหนังสือหลายแห่งร่วมมือกันสร้างห้องสมุดขนาดเล็ก 18 แห่ง ภายในโรงพยาบาลชั่วคราวของนครอู่ฮั่น มณฑลหูเป่ย ทางตอนกลางของจีน ซึ่งเป็นศูนย์กลางการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธ์ใหม่ หรือโดวิด-19 เพื่อให้การ “สนับสนุนทางจิตวิญญาณ” แก่ผู้ป่วย โดยหน่วยงานวัฒนธรรมและการท่องเที่ยวมณฑลหูเป่ยเผยว่า ห้องสมดขนาดเล็กซึ่งประกอบไปด้วยชั้นหนังสือหลายแถว ได้ถูกสร้างขึ้นในโรงพยาบาลทุกแห่งในโรงพยาบาลชั่วคราว ซึ่งดัดแปลงมาจากโรงยิม ศูนย์ประชุม [อ่านต่อ..]
