พระชฎาห้ายอด

รัชกาลที่ 4 ทรงพระชฎาห้ายอด

พระชฎาห้ายอด ตั้งตามลักษณะของปลายพระชฏาที่สอดกิ่งรูปช่อหางไหลเอนไปด้านหลังจำนวนห้ายอด ต่างจากพระมหาพิชัยมงกุฎที่มียอดแหลมตั้งตรง ยอดทั้งห้าเป็นสัญลักษณ์แทนยอดทั้งห้าของเขาพระสุเมรุ ศูนย์กลางของจักรวาล

พระชฎาห้ายอดใช้สำหรับพระมหากษัตริย์ทรงในวโรกาสสำคัญแทนพระมหาพิชัยมงกุฎที่มีน้ำหนักมาก เช่น เสด็จพระราชดำเนินโดยกระบวนพยุหยาตราเลียบพระนคร หรือพระราชทานผ้าพระกฐิน บางครั้งจึงเรียกว่า พระชฎามหากฐิน หรือบางครั้งอาจพระราชทานให้เจ้านายฝ่ายหน้าทรงในพระราชพิธีสำคัญ หรือพระราชทานให้เจ้าฟ้าทั้งฝ่ายหน้าและฝ่ายในทรงเมื่อโสกันต์

สมัยรัตนโกสินทร์มีพระชฎาห้ายอดทั้งหมด 4 องค์ คือ พระชฎาห้ายอดรัชกาลที่ 1 พระชฎาห้ายอดรัชกาลที่ 5
พระชฎาห้ายอดรัชกาลที่ 6
และ พระชฎาห้ายอดรัชกาลที่ 7