ราชประเพณีรามัญ

ในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น ราชประเพณีสำคัญที่นำเอาพิธีมอญเข้ามาเกี่ยวข้องคือ การนิมนต์พระสงฆ์รามัญนิกายมาเจริญพระพุทธมนต์เสกทำน้ำพระปริตร โดยเจ้าพนักงานจะนิมนต์พระรามัญนิกายจากวัดตองปุ เป็นวัดมอญหรือวัดชนะสงคราม (ตองปุ เป็นวัดมอญตั้งแต่สมัยอยุธยา) มาเจริญพระพุทธมนต์พระปริตรเสกทำน้ำมนต์ที่หอศาสตราคม พระบามมหาราชวัง

พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระบรมราชธิบายเกี่ยวกับประเพณีพระสงฆ์รามัญเจริญพระพุทธมนต์เสกทำน้ำพระปริตรในพระราชวังชั้นใน มีมาตั้งแต่ครั้งสมัยอยุธยา ดังความตอนหนึ่งว่า

“…การซึ่งมีนิยมเฉพาะให้พระสงฆ์รามัญพวกเดียวประจำสวดพระปริตอย่างรามัญในพระราชวังนี้ จะมียืนยันมาในพระราชพงศาวดาร หรือจดหมายเหตุการณ์ต่อมาเป็นแน่นอนก็ไม่มี มีแต่คำกล่าวเล่าต่อๆ กันมาว่าต่างๆ บางพวกว่าเมื่อครั้งแผ่นดินสมเด็จพระนเรศวรมหาราชเจ้านั้น ทรงนับถือพระมหาเถรกันชองว่าเป็นครูอาจารย์มาแต่เมืองหงสาวดี แลได้มีความชอบมาก จึงพระราชทานถานันดรยศให้เป็นสมเด็จพระสังฆราช และทรงนับถือพระสงฆ์รามัญมาก แต่นั้นมาจึงได้ฉะเพาะให้อาราธนาแต่พระสงฆ์รามัญสวดปริตในพระราชวังดังนี้บ้าง...”