วันที่ 20 ธันวาคม พ.ศ. 2447 สมเด็จพระบรมราชินีพระองค์หนึ่ง ทรงพระราชสมภพมาเป็นพระธิดาในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์ และพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิงอาภาพรรณี มีพระนามว่า หม่อมเจ้าหญิงรำไพพรรณี พระนามที่เรียกขานกันเล่นๆ คือ ท่านหญิงนา เมื่อทรงพระเจริญขึ้น ได้รับพระบรมราชานุญาตให้อภิเษกสมรสกับสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าประชาธิปกศักดิเดชน์ กรมขุนศุโขทัยธรรมราชา ซึ่งต่อมาได้รับสถาปนาเป็นสมเด็จเจ้าฟ้ากรมหลวงสุโขทัยธรรมราชา และเสด็จขึ้นครองราชสมบัติเป็นพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 จึงโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาหม่อมเจ้าหญิงรำไพพรรณี พระวรชายาขึ้นเป็น สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี
|