เพลงนอนสาหล่า เพลงนอนสาเดอ เป็นเพลงกล่อมเด็กของภาคเหนือ เพลงกล่อมเด็กของภาคเหนือมีลักษณะเป็นแบบแผนมาช้านาน สะท้อนให้เห็นสภาพความเป็นอยู่ สิ่งแวดล้อมและวัฒนธรรมต่างๆ ของคนภาคเหนือตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน ฉันทลักษณ์ของเพลงกล่อมเด็กภาคเหนือเรียกว่า คำร่ำ เป็นลำนำชนิดหนึ่ง หมายถึง การร่ำพรรณนา มีเสียงสูงต่ำตามเสียงวรรณยุกต์ของสำเนียงภาคเหนือ นิยมใช้ขับกล่อมสอนลูกหลานขณะอุ้มเด็กนั่งชิงช้าแกว่งไกวช้าๆ จนเด็กง่วงนอน |
|
แล้วจึงอุ้มไปวางบนที่นอนหรือในเปล แล้วเห่กล่อมต่อจนเด็กหลับสนิท คำกล่อมนึ้จึงเรียกว่า สิกจุ้งจาโหน ตามเสียงที่ใช้ขึ้นต้นเพลง |
ลักษณะเด่นของเพลงกล่อมเด็กภาคเหนือ คือจะขึ้นต้นด้วยคำว่า สิกจุ้งจาโหน และ อื่อจา บางครั้งจึงเรียกเพลงกล่อมเด็กนี้ว่า เพลงอื่อลูก เนื้อหาของเพลงเป็นการสั่งสอนและพรรณนาถึงความรักความห่วงใยลูกน้อย จนถึงคำปลอบและคำขู่ |