ไดโนเสาร์ มาจากภาษากรีก คำว่า ไดโน (Dinosaur) แปลว่า น่ากลัว และ ซอรอส หมายถึงสัตว์เลื้อยคลาน เป็นสัตว์ที่อาศัยอยู่บนพื้นดินและสูญสิ้นไปจากโลกนี้เมื่อหลายสิบล้านปีมาแล้ว ปัจจุบันพบเพียงซากกระดูก ไดโนเสาร์เป็นสัตว์ที่มีขนาดลำตัวตั้งแต่ขนาดใหญ่ยักษ์ น้ำหนักตัวมากกว่า 100 ตัน สูงมากกว่า 100 ฟุต ไปจนถึงขนาดเล็กกว่าแม่ไก่ มีทั้งที่เดินสี่ขา เดินและวิ่งบนขาหลังสองข้าง มีทั้งที่กินพีชและกินเนื้อเป็นอาหาร ไดโนเสาร์พวกแรกปรากฏขึ้นบนโลกในตอนปลายของยุคไทรแอสสิก (Triassic) หรือเมื่อประมาณ 225 ล้านปีมาแล้ว ซึ่งขณะนั้นทวีปต่าง ๆ ยังต่อเป็นพื้นเดียวกันอยู่ ไดโนเสาร์กระจัดกระจายอยู่ทั่วแผ่นดินในโลก มีวิวัฒนาการตลอดระยะเวลาอันยาวนานถึง 160 ล้านปี และสูญพันธุ์หมดในปลายยุคครีเตเชียส (Cretaceous) หรือเมื่อ 65 ล้านปีที่แล้ว ในขณะที่ต้นตระกูลของมนุษย์เพิ่งปรากฏในโลกเมื่อ 5 ล้านปีที่ผ่านมา
นักโบราณชีววิทยาแบ่งไดโนเสาร์ออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ โดยใช้ความแตกต่างของกระดูกเชิงกราน
พวกชอริสเชียน (Saurischians) เป็นพวกที่มีกระดูกเชิงกรานเป็นแบบสัตว์เลื้อยคลาน คือ กระดูกพิวบิสและอิสเชียมแยกออกจากกันเป็นมุมกว้าง
พวกออรินิธิสเชียน (Ornithiscians) เป็นพวกที่มีกระดูกเชิงกรานเป็นแบบนก คือ กระดูกพิวบิสและอิสเชียมทั้งสองชี้ไปทางด้านหลัง
|