ย้อนระลึกถึงศาสตราจารย์ ดร.ศรีราชา วงศารยางกูร ผู้ก่อตั้งสาขาวิชานิติศาสตร์ มสธ.

บุคลากรมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราชขอแสดงความเสียใจและร่วมไว้อาลัยต่อการถึงแก่อนิจกรรมของ ศ.ดร.ศรีราชา วงศารยางกูร ซึ่งจากเราไปอย่างสงบ เมื่อวันที่ 17 ตุลาคม 2566   

ศ.ดร.ศรีราชา (เจริญพานิช) วงศารยางกูร เป็นผู้ก่อตั้งและประธานคณะกรรมการประจำสาขาวิชานิติศาสตร์คนแรกของมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช (มสธ.) ท่านเป็นผู้บริหารชุดแรกที่อยู่ในทีมผู้ร่วมก่อตั้งมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช เมื่อช่วงต้นปี พ.ศ. 2522 ศ.ดร.ศรีราชาได้รับการแต่งตั้งให้เป็นประธานคณะกรรมการศึกษาและจัดทำโครงการสาขาวิชานิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราชและดำเนินการจัดเตรียมเปิดสอนหลักสูตรนิติศาสตร์ สืบเนื่องมาจากเป็นผลของรายงานวิจัยเรื่อง ความคิดเห็นของประชาชนต่อมหาวิทยาลัยเปิด เมื่อ พ.ศ. 2521 ซึ่งพบว่า มีผู้ต้องการศึกษาวิชากฎหมายหรือนิติศาสตร์เป็นอันดับที่ 4

ผลงานการพัฒนาหลักสูตรสาขาวิชานิติศาสตร์ที่ ศ.ดร.ศรีราชาเป็นผู้บุกเบิกและได้รับความสนใจจากประชาชนมีอยู่ 3 หลักสูตร คือ หลักสูตรนิติศาสตร์แนวเดิมที่ได้ต้นแบบมาจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ หลักสูตรกฎหมายธุรกิจ และหลักสูตรกฎหมายกระบวนการยุติธรรม ซึ่ง 2 หลักสูตรหลังเป็นหลักสูตรแนวใหม่ที่ได้รับความสนใจจากประชาชนเป็นจำนวนมากในสมัยนั้น ในปีการศึกษา 2527 มีผู้สำเร็จการศึกษาในหลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิตรุ่นแรกจำนวน 572 คน ซึ่งบัณฑิตรุ่นแรกนี้มีหลายคนที่ประกอบอาชีพอย่างสมเกียรติ น่าภาคภูมิใจ และมีตำแหน่งสูงในแวดวงวิชาชีพกฎหมายและวงราชการ ทำให้มีส่วนในการสร้างชื่อเสียงและความน่าเชื่อถือให้กับสาขาวิชานิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช และได้รับการยอมรับในด้านวิชาชีพกฎหมายมากยิ่งขึ้น  

ศ.ดร.ศรีราชา วงศารยางกูร เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งผู้บริหารมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช

ศ.ดร.ศรีราชา วงศารยางกูร เป็นนักกฎหมายและผู้บริหารที่มีความรู้ ความสามารถและได้รับการยอมรับนับถือในแวดวงวิชาการ ในขณะที่ดำรงตำแหน่งผู้บริหารมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ท่านเอาใจใส่ในหน้าที่การงานอย่างสม่ำเสมอ มีความเมตตา มีน้ำใจ และให้ความเป็นกันเองกับบุคลากรทุกระดับในมหาวิทยาลัย ท่านเป็นปูชนียบุคคลที่สร้างคุณูปการให้กับมหาวิทยาลัย จึงขอนำคำกล่าวของท่านจากหนังสือที่ระลึกครบรอบ 10 ปี แห่งการก่อตั้งสาขาวิชานิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช เพื่อระลึกถึงและร่วมแสดงมุทิตาจิตภาคภูมิใจในผลงานของท่าน 

ข้าพเจ้าได้มองย้อนหลังไปสู่อดีต แล้วก็อดภูมิใจมิได้ที่ในช่วงเวลาเกือบ 11 ปีของการเป็นผู้บริหารในมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ข้าพเจ้ามีส่วนในการก่อตั้งสาขาวิชานิติศาสตร์ ซึ่งเป็นสิ่งที่ข้าพเจ้าได้อุทิศให้สังคม และขอฝากให้ผู้สืบทอดงานและบัณฑิตนักศึกษา ได้โปรดช่วยกันสร้างสรรค์จรรโลงสมบัติของสังคมชิ้นนี้ไว้เพื่อให้อำนวยประโยชน์แก่สังคม ด้วยการช่วยกันสร้างสถาบันของเราให้แข็งแกร่ง … ด้วยการให้ความรู้ทางกฎหมายแก่ประชาชน … โดยการปกป้องสิทธิของประชาชนและช่วยกันสร้างสรรค์และผดุงความเป็นธรรมให้เกิดขึ้นในสังคมของเรา ทั้งนี้เพื่อชื่อเสียงของสถาบันนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราชของพวกเราทุกคนสืบไป”  

ในด้านการบริหารงานสาขาวิชานิติศาสตร์ ข้าพเจ้าได้รับความร่วมมือจากเพื่อนร่วมงานเป็นอย่างดี ทำให้งานต่าง ๆ ลุล่วงไปตามเป้าหมายเป็นส่วนใหญ่ จึงต้องขอแสดงความขอบคุณเพื่อนร่วมงานทุกคนที่ช่วยกันฟันฝ่าอุปสรรคมาจนถึงเป้าหมายคือ ความสำเร็จที่คนอื่นเขายอมรับรองปริญญานิติศาสตร์ของเรา”

ศ.ดร.ศรีราชา วงศารยางกูรได้รับการแต่งตั้งเป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิหลายตำแหน่ง อาทิ กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิในคณะกรรมการนโยบายป่าไม้แห่งชาติ กรรมการกฤษฎีกา กรรมการสภาวิจัยแห่งชาติ ผู้ทรงคุณวุฒิสภาการศึกษา และอนุกรรมการฝ่ายกฎหมายของสำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค 

ประวัติและผลงาน ศ.ดร.ศรีราชา วงศารยางกูร  

เกิดเมื่อวันที่ 18 กันยายน พ.ศ. 2489 

ประวัติการศึกษา: 

  • สำเร็จการศึกษาชั้นมัธยมศึกษาจากโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย  
  • ระดับปริญญาตรี ครุศาสตรบัณฑิต (เกียรตินิยมอันดับสอง) จากคณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
  • นิติศาสตรบัณฑิต จากคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์  
  • ระดับปริญญาโทและระดับปริญญาเอกสำเร็จการศึกษาด้านกฎหมายมหาวิทยาลัยทูเลน ประเทศสหรัฐอเมริกา 

ประวัติรับราชการ: 

  • พ.ศ. 2514 อาจารย์ตรีประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์  
  • พ.ศ. 2521-2522 หัวหน้าภาควิชากฎหมายพาณิชย์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 
  • พ.ศ. 2523  ประธานคณะกรรมการประจำสาขาวิชานิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช 
  • พ.ศ. 2528 – 2530 และ พ.ศ. 2545–2549 รองอธิการบดีฝ่ายวางแผนและพัฒนาระบบงาน มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช 
  • พ.ศ. 2550 สมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญและกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2550 
  • พ.ศ. 2553 ผู้ตรวจการแผ่นดิน 
  • พ.ศ. 2558 – 2559 ประธานผู้ตรวจการแผ่นดิน 

เรียบเรียงโดย    

วราภรณ์ ยงบรรทม บรรณารักษ์ สำนักบรรณสารสนเทศ 

เอกสารอ้างอิง:  

1. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. (2533). หนังสือระลึกครบรอบ 10 ปี แห่งการก่อตั้งสาขาวิชานิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช (19 กุมภาพันธ์ 2533). [เอกสารจดหมายเหตุมหาวิทยาลัย เลขทะเบียน: น302/55].  

2. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. (2526-2527). หลักสูตรการศึกษาสาขาวิชานิติศาสตร์. [เอกสารจดหมายเหตุมหาวิทยาลัย: เลขทะเบียน: น327-328/55].