นวัตกรรมวิจิตร เป็นนวัตกรรมอุดมศึกษาที่เกิดขึ้นจากแนวคิดและการดำเนินการโดยศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน ที่ได้คิดสร้างสิ่งใหม่ๆ และผลักดันให้เกิดการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง จนส่งผลให้เกิดการพัฒนาคุณภาพการศึกษา ชีวิต และสังคมทั้งในประเทศและต่างประเทศ ซึ่งท่านได้กล่าวถึงตนเองในฐานะนักนวัตกรรมไว้ว่า
ผมอาจจะเป็นคนหนึ่งในจำพวกนั้นที่ชอบทำอะไรใหม่ ๆ ไม่ชอบทำอะไรซ้ำซาก ไม่ชอบทำอะไรที่อยู่ในเป้าหมายเดิมตลอดเวลา แต่ไม่ถึงขั้นสุดโต่ง เมื่อเราคิดถึงว่าเราพบปัญหา ถ้าไม่ใช้วิธีการไหม่ ๆ แก้ จะแก้ไม่ได้เลย ทำให้ต้องคิดต่อ และวิธีใหม่ ๆ ที่จะมาช่วยแก้ปัญหา ที่จะช่วยให้เราทำอะไรได้ ควรจะเป็นอะไร…
เราต้องแยกระหว่าง Inventor กับ innovator กล่าวคือ inventor คือสร้างอะไรใหม่ ๆ เป็นคนแรก แต่ innovator อาจเอาของที่มีอยู่แล้วเกิดขึ้นแล้วมาปรุงแต่งให้ใช้การได้ในสถานการณ์ใดสถานการณ์หนึ่งในบริบทใดบริบทหนึ่ง ผมจึงมองตัวผมเองว่าเป็น innovator มากกว่า inventor…ศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน
หนังสือ “คารวะอาลัย ศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน”
8 แนวคิดของนวัตกรรมวิจิตร
“นิสิตนักศึกษาเรามีเวลาว่างตอนปิดเทอมมาก แต่ไม่ค่อยเอามาใช้ในเรื่องการบำเพ็ญประโยชน์ให้เป็นกิจจะลักษณะ เมื่อมาเห็นอย่างนี้ ในที่สุดก็ชอบความคิดนี้ เห็นว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องประโยชน์ เมื่อจบอักษรศาสตร์และมาต่อครุศาสตร์ ผมก็เป็นอุปนายกสโมสรนิสิต ก็เอาเรื่องนี้เข้าไปเป็นกิจกรรมหนึ่ง เป็นชมรมหนึ่งของสโมสรนิสิตจุฬาฯ จีงเป็นแห่งแรกที่ได้เริ่มตั้งค่ายอาสาสมัคร”
“ผมเองเกี่ยวกับเรื่องนี้มาตลอดชีวิต เริ่มตั้งแต่ไปศึกษาที่มหาวิทยาลัยมินเนโซตา ที่สหรัฐอเมริกา เป็นมหาวิทยาลัยเดียวกับ ศาสตราจารย์ ดร.สมหวัง ก็ไปพบว่าที่นั่นได้มีการเรียนการสอนที่ชื่อว่าการวิจัยสถาบัน มีหน่วยงานที่มหาวิทยาลัยตั้งขึ้น เพื่อทำการวิจัยสถาบันที่พัฒนาองค์ความรู้ทางด้านวิจัยสถาบันแล้วประยุกต์ใช้ประโยชน์ค่อนข้างครบวงจร”
“จุดนั้นเป็นการตัดสินใจที่สำคัญของรัฐบาล ตอนนั้นที่ตัดสินใจว่าต้องขยายโดยเปลี่ยนรูปแบบการจัด คือเอาเป็นแบบที่ไม่มีชั้นเรียนหรือที่มารู้จักกันต่อมาว่าเป็นการศึกษาทางไกล เพราะตอนแรกไม่ได้เรียกการศึกษาทางไกล แต่เรียกว่าเป็น มหาวิทยาลัยที่รับโดยไม่มีการสอบคัดเลือก ที่สอนผ่านไปรษณีย์ วิทยุ โทรทัศน์ หรือวิธีอื่นที่นักศึกษาไม่ต้องมาเรียนตามชั้นเรียนปกติ โดยที่มุ่งให้นักศึกษาเรียนด้วยตนเองให้มากที่สุด”
“ราชทัณฑ์โดยความหมายก็คือการปรับประพฤติและการศึกษานี่แหละน่าจะเป็นวิธีการปรับประพฤติผู้ที่ต้องโทษ
ทั้งหลายได้ดีที่สุด”
บรรณานุกรมผลงาน
หนังสืออิเล็กทรอนิกส์บรรณานุกรมผลงานของศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน ในรูปแบบ Flip Book
ศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน (พ.ศ. 2506-2553)
ประวัติ ผลงาน และบรรณานุกรมผลงาน
(พ.ศ. 2554-2561)
สารสนเทศดิจิทัล
สารสนเทศดิจิทัลศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน
เว็บไซต์สารสนเทศดิจิทัลศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน เป็นการรวบรวมประวัติผลงานและกิตติการของศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน อธิการบดีผู้ก่อตั้งมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ซึ่งเป็นปูชนียบุคคลที่เป็นแบบอย่างและควรได้รับการยกย่องของวงการศึกษาไทย ผลงานหลากหลายรูปแบบที่ท่านได้สรรค์สร้างไว้จึงได้มีการรวบรวมไว้อย่างเป็นระบบในรูปแบบสารสนเทศดิจิทัล เพื่อเผยแพร่ใหนั้กวิชาการและผู้ที่สนใจศึกษาค้นคว้า และนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อวงการการศึกษาอย่างแพร่หลายต่อไป
คลังสารสนเทศดิจิทัลศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน
เว็บไซต์รวบรวมประวัติ ผลงานและกิตติการทางด้านวิชาการที่มีคุณค่า สาระ และเป็นโยชน์ต่อวงการศึกษาของไทย ของศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน หลากหลายรูปแบบ ที่ได้รวบรวมไว้อย่างเป็นระบบในรูปแบบสารสนเทศดิจิทัลฉบับเต็มรูป อาทิ หนังสือและบทในหนังสือ บทความ บทบรรยายและปาฐกถา บทสัมภาษณ์ และเอกสารนำเสนอ
นิทรรศการออนไลน์ “นวัตกรรมวิจิตร นวัตกรรมทางการศึกษาที่สำคัญของประเทศไทย”
เรื่องราวเกี่ยวกับแนวคิดและการดำเนินการที่สำคัญที่มีผลต่อการพัฒนาคุณภาพการศึกษา ชีวิต และสังคม ทั้งในประเทศและต่างประเทศ ของศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน ที่รวมเรียกว่า นวัตกรรมวิจิตร ประกอบด้วย 8 นวัตกรรม ได้แก่ นวัตกรรมค่ายอาสาสมัคร นวัตกรรมการวิจัยสถาบัน นวัตกรรมการศึกษาทางไกลในระบบเปิด นวัตกรรมมหาวิทยาลัยในเรือนจำ นวัตกรรมเสริมสมอง นวัตกรรมมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ นวัตกรรมสหกิจศึกษา และนวัตกรรมกรอบมาตรฐานวิชาชีพการสอนและการสนับสนุนการเรียนรู้ระดับอุดมศึกษา
เว็บไซต์ “สารสนเทศดิจิทัล ศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน”
เว็บไซต์สารสนเทศดิจิทัลศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน เป็นการรวบรวมประวัติผลงานและกิตติการของศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน อธิการบดีผู้ก่อตั้งมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ซึ่งเป็นปูชนียบุคคลที่เป็นแบบอย่างและควรได้รับการยกย่องของวงการศึกษาไทย ผลงานหลากหลายรูปแบบที่ท่านได้สรรค์สร้างไว้จึงได้มีการรวบรวมไว้อย่างเป็นระบบในรูปแบบสารสนเทศดิจิทัล เพื่อเผยแพร่ให้นักวิชาการและผู้สนใจได้ศึกษาค้นคว้า และนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อวงการศึกษาอย่างแพร่หลายต่อไป
ศิษย์กตัญญุตาบูชาครู
สถาบัน หน่วยงานต่างๆ และมูลนิธิศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน โดยคณะบุคลากรของหน่วยงานที่เคยร่วมงาน หรือเป็นศิษย์ของศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน ได้ร่วมกันจัดทำหนังสือ เอกสาร เว็บไซต์ และอื่น ๆ ในโอกาสจัดงานกิตติการ เพื่อเป็นเกียรติและแสดงความยินดีและเพื่อแสดงมุทิตาจิตแด่ศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน เนื่องในวาระและโอกาสต่าง ๆ ระหว่าง พ.ศ. 2529-2561 รวมทั้งศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน ได้จัดทำหนังสือและเว็บไซต์ไว้เองด้วย มีผลงานหนังสือทั้งสิ้น 21 เล่ม เว็บไซต์ 3 เว็บไซต์ วีดิทัศน์ 1 เรื่อง และห้องแสดงอัตชีวประวัติและผลงาน 1 ห้อง
ห้องวิจิตรกิตติการ
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี โดยศูนย์บรรณสารและสื่อการศึกษา ได้จัดตั้ง “ห้องวิจิตรกิตติการ” ภายในหอประวัติมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี อาคารบรรณสาร จัดแสดงนิทรรศการเกี่ยวกับอัตชีวประวัติ ครุยวิทยฐานะ รางวัลและสิ่งของต่างๆ ของศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน ในฐานะผู้มีบทบาทสำคัญยิ่งในการพัฒนาระบบการศึกษาของประเทศไทย เป็นผู้นำทางความคิดและงานด้านการศึกษาของชาติอย่างกว้างขวาง จนได้รับการแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งสำคัญหลายตำแหน่ง อีกทั้งเป็นนักการศึกษาที่มีผลงานทางวิชาการที่ดีเด่นในด้านการบริหาร การศึกษา การสอน การวิจัย การบริการวิชาการ การเขียนตำรา บทความและงานวิจัย เป็นที่ยอมรับจากบุคคลและหน่วยงานต่างๆ ทั้งในประเทศและต่างประเทศ และเป็นผู้สร้างนวัตกรรมการศึกษาไทย รวมทั้งในสมาคมวิชาชีพทั้งในประเทศและต่างประเทศ
ห้องวิจิตรกิตติการ เป็นแหล่งศึกษาค้นคว้าอ้างอิงเกี่ยวกับประวัติและพัฒนาการของแนวความคิดต่างๆ ของศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน ที่เป็นประโยชน์สำหรับนักวิชาการ นักวิจัย นักประวัติศาสตร์ นักศึกษา และสาธารณชนทั่วไป มีพิธีเปิดห้องอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 27 ธันวาคม พ.ศ. 2558 โดย ศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน นายกสภามหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี
วีดิทัศน์
หนังสือ
- กิตติการ (พ.ศ. 2529)
- บรรณานุกรมศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน. (พ.ศ. 2532)
- กิตติการ (พ.ศ. 2534)
- วิจิตรวรรณา (พ.ศ. 2537)
- กิตติการ (พ.ศ. 2544)
- กิตติการ (พ.ศ. 2546)
- กิตติการ (พ.ศ. 2548)
- วิจิตรกิตติวิชญาจารย์ (พ.ศ. 2549)
- วาทกิจของวิจิตร ศรีสอ้าน (พ.ศ. 2551)
- กิตติการ (พ.ศ. 2552)
- ภาพเก่าเล่าเรื่องแห่งความทรงจำ ศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน (พ.ศ. 2552)
- นวัตกรรมวิจิตร (พ.ศ. 2552)
- บรรณานุกรมผลงานวิชาการ ศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน (พ.ศ. 2506-2553)
- วิจิตรลิขิต (พ.ศ. 2555)
- วิจิตรภาคียสถาน (พ.ศ. 2556)
- สัมโมทนียกถา ในโอกาสอายุวัฒนมงคลครบ 80 ปี ศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน (พ.ศ. 2556)
- สัมโมทนียกถา ในโอกาสอายุวัฒนมงคลครบ 80 ปี ศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน (พ.ศ. 2558)
- วิจิตรกิตติการ (พ.ศ. 2558)
- วิจิตรวรรณา (พ.ศ. 2558)
- วิจิตรวรรณนา. พิมพ์ครั้งที่ 2 (พ.ศ. 2558)
- วิจิตรกิตติการ (พ.ศ. 2561)
- วิจิตรลิขิต (พ.ศ. 2561)