“ห้องสมุดและศูนย์การเรียนรู้ มสธ.” ห้องสมุดเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิต

อาคารบรรณสาร มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราชทำหน้าที่จัดบริการห้องสมุดและสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการศึกษา การค้นคว้าวิจัย และการบริการวิชาการแก่สังคมและชุมชน เป็นเวลากว่า 36 ปี โดยได้ใช้ประโยชน์จากพื้นที่อย่างคุ้มค่า ด้วยความมุ่งมั่นที่จะพัฒนาห้องสมุดทั้งพื้นที่ทางกายภาพและการบริการ ภายใต้แนวคิดการให้บริการที่มากกว่าการเป็นห้องสมุด เพื่อรองรับผู้ใช้บริการในยุคดิจิทัล จึงก่อเกิดเป็นแหล่งเรียนรู้แห่งใหม่ โดยได้รับการอนุมัติโครงการก่อสร้าง “ห้องสมุดและศูนย์การเรียนรู้ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช” ภายใต้แผนยุทธศาสตร์ มสธ. ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2556-2560) มีกำหนดเปิดให้บริการอย่างเป็นทางการในปี 2568

ห้องสมุดและศูนย์การเรียนรู้ มสธ. (Library & Knowledge Center) แห่งใหม่นี้จัดตั้งขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นห้องสมุดและศูนย์การเรียนรู้สำหรับนักศึกษา คณาจารย์ บุคลากรของมหาวิทยาลัย และประชาชนทั่วไป ทั้งยังเป็นสถานที่จัดการเรียนการสอนตามหลักสูตรระดับปริญญาตรีและบัณฑิตศึกษา รวมถึงเป็นพื้นที่สร้างสรรค์ทางวิชาการและกิจกรรมต่างๆ ด้วยสาธารณูปโภคที่ครบครัน เพื่อพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของประเทศและส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต

แนวคิดการก่อสร้างอาคาร

Across Multiple Generation

ตอบรับความหลากหลายของเจเนอเรชั่นภายในองค์กร ให้สามารถอยู่ร่วมกันอย่างลงตัวด้วยพื้นที่จัดกิจกรรมสันทนาการ

Sharing Tacit Knowledge Through Conversations

เอื้อให้เกิดการสนทนาแลกเปลี่ยนความคิดลักษณะต่าง ๆ ทั้งการสนทนาแบบเผชิญหน้า (Face to Face Conversation) การศึกษาแบบกลุ่ม (Group Study) และการสัมมนาหรือประชุมกลุ่มใหญ่ (Seminar)

Building a Sharing Society

แบ่งปันความรู้คืนสู่สาธารณชน ด้วยพื้นที่ที่สนับสนุนการแลกเปลี่ยนความรู้ และพื้นที่ไว้สำหรับนิทรรศการ เพื่อให้ทุกคนสามารถเข้ามาใช้ประโยชน์ และแชร์ความรู้สู่โลกออนไลน์และสื่อโซเชี่ยลมีเดียได้ ตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์ของคนยุคปัจจุบัน

แนวคิดการออกแบบตกแต่งภายใน

Center of Wisdom การกระจายองค์ความรู้จากศูนย์กลาง

ที่นำมาจากปณิธานของมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราชในฐานะเป็นมหาวิทยาลัยเปิดที่ยึดหลักการศึกษาตลอดชีวิต ด้วยการจัดระบบการเรียนการสอนทางไกล สู่แนวคิด “WISDOM OF THE FUTURE จุดศูนย์กลางปัญญาแห่งอนาคต ที่แผ่กระจายไปอย่างไม่มีที่สิ้นสุด” มีการออกแบบให้สื่อถึงการแผ่ขยายองค์ความรู้หนึ่ง ไปเชื่อมต่อกับองค์ความรู้อื่น จนเกิดการพัฒนาองค์ความรู้อย่างไม่มีที่สิ้นสุด ที่แทนค่าองค์ความรู้ด้วยวงกลม ด้านเส้นโค้งที่พาดผ่านไปทั่วพื้นที่ในอาคาร จึงเปรียบเสมือนการส่งเสริมความรู้ให้ส่งไปถึงทุกคนอย่างทั่วถึงถึง โดยมีจุคศูนย์กลางแห่งความรู้ (CENTER OF WISDOM) ซึ่งออกแบบให้เป็น HILIGHT POINT จัดวางยังตำแหน่งสำคัญๆ กระจายในหลากหลายพื้นที่

นอกจากการเป็นพื้นที่เก็บและอ่านหนังสือแล้ว ยังเป็นพื้นที่แชร์ข้อมูล โดยออกแบบให้สามารถรองรับทุกกิจกรรม รองรับการใช้สื่อทั้ง OFFLINE และ ONLINE รองรับการปรับเปลี่ยนในอนาคตด้วยวัสดุที่คงทนบำรุงรักษาง่าย รองรับเทคโนโลยีที่ทันสมัย และรองรับการบริการชุมชน เพื่อดึงให้เข้ามาใช้พื้นที่เป็นการสร้างปฏิสัมธ์กับชุมชน ทำให้ห้องสมุดมีชีวิต

อัตลักษณ์ของมหาวิทยาลัยและบริบทชุมชน

นอกจากนี้การออกแบบตกแต่งยังได้นำแนวคิดที่แสดงถึงอัตลักษณ์มหาวิทยาลัย ทั้งการใช้สีเขียว-ทอง สีประจำมหาวิทยาลัย และต้นปาริชาติ ต้นไม้ประจำมหาวิทยาลัย รวมถึงการออกแบบจากศิลปหัตกกรรมท้องถิ่น บริบทแวดล้อมของชุมชน ได้แก่ เครื่องปั้นดินเผาลายวิจิตร วิถีชีวิตริมน้ำ เกาะเกร็ด เอกลักษณ์ขึ้นชื่อจังหวัดนนทบุรี มาสร้างสรรค์เป็นงานตกแต่งเพื่อให้เกิดความสวยงาม และสร้างบรรยากาศโดยรวมให้มีความกลมกลืนกับสถาปัตยกรรมภายนอก

Green Library ห้องสมุดเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

ห้องสมุดและศูนย์การเรียนรู้ มสธ. ลักษณะเป็นอาคารสูง 11 ชั้น (รวมชั้นพื้นดิน) เนื้อที่ใช้สอยรวม 24,350 ตารางเมตร ได้รับการออกแบบโดย บริษัท จีโอเดสิค ดีไซน์ จำกัด เริ่มดำเนินการก่อสร้างเมื่อ พ.ศ. 2561 และดำเนินการตกแต่งภายใน เมื่อ พ.ศ. 2566 การออกแบบเป็นไปตามตามนโยบายห้องสมุดสีเขียว จนได้รับ “โล่ประกาศเกียรติคุณด้านมาตรฐานการออกแบบที่มีประสิทธิภาพพลังงานสำหรับอาคารใหม่” จากกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน เมื่อ พ.ศ. 2560